Ben ik als zzp’er écht zelfstandig?
Een praktische gids om schijnzelfstandigheid te voorkomen
Inleiding
De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is bedoeld om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Toch zorgt deze wet bij veel zelfstandigen en opdrachtgevers voor onzekerheid. Wanneer ben je nu écht zelfstandig – en wanneer bevind je je (onbewust) op glad ijs?
In deze whitepaper geven we zzp’ers inzicht in wat de Belastingdienst verstaat onder echte zelfstandigheid. Je leest waar je op moet letten, wat de risico’s zijn van schijnzelfstandigheid, én hoe je jezelf kunt beschermen – bijvoorbeeld door samen te werken via een bureau zoals OrangeTeam.
Wat is schijnzelfstandigheid?
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer iemand formeel als zzp’er werkt, maar in de praktijk hetzelfde behandelt wordt als een werknemer. Denk aan:
- Werken onder leiding en toezicht van de opdrachtgever
- Geen eigen gereedschap of materialen gebruiken
- Verplicht aanwezig zijn op vaste werktijden
- Niet vrij zijn om werk (deels) aan anderen uit te besteden
De Belastingdienst kijkt steeds strenger naar dit soort situaties. Als bij controle blijkt dat jij geen echte zelfstandige bent, riskeer je dat je opdrachtgever loonheffingen moet betalen – en jij je ondernemersvoordelen kwijtraakt.
De risico’s van schijnzelfstandigheid
Voor jou als zzp’er:
- Verlies van ondernemersaftrekken en fiscale voordelen
- Mogelijk terugbetalen van btw en belastingen
- Problemen bij arbeidsongeschiktheid of aansprakelijkheid
Voor je opdrachtgever:
- Naheffingen en boetes van de Belastingdienst
- Reputatieschade
- Juridische discussies over arbeidsverhoudingen
Zelfcheck: ben ik echt zelfstandig?
Gebruik onderstaande checklist om te beoordelen of jij als zelfstandige werkt, of (mogelijk) risico loopt:
✅ Zelfstandigheidscheck – de 10 punten
| Vraag | Ja/nee |
| 1. Bepaal ik zelf hoe ik het werk uitvoer (zonder directe aansturing)? | |
| 2. Bepaal ik zelf wanneer ik werk (geen vaste roosters of aanwezigheidsverplichting)? | |
| 3. Werk ik voor meerdere opdrachtgevers (of ben ik dat aantoonbaar van plan)? | |
| 4. Maak ik gebruik van een eigen laptop, telefoon of werkmaterialen? | |
| 5. Draag ik zelf ondernemersrisico (bijv. bij ziekte of schade)? | |
| 6. Mag ik werk uitbesteden aan derden of eigen mensen meenemen? | |
| 7. Gebruik ik een geldige modelovereenkomst of bemiddelingsconstructie? | |
| 8. Promoot ik mijn diensten actief via website, netwerk of socials? | |
| 9. Lijkt mijn samenwerking niet op een reguliere arbeidsovereenkomst? | |
| 10. Is er geen gezagsverhouding (de opdrachtgever bepaalt niet hoe ik werk)? |
Score:
8-10 keer ‘ja’? Je loopt weinig risico.
5-7 keer ‘ja’? Let op, laat je goed adviseren of werk via een bemiddelingsbureau.
Minder dan 5 keer ‘ja’? Kans op schijnzelfstandigheid – onderneem actie!
Conclusie
Schijnzelfstandigheid is een serieus risico, maar met de juiste voorbereiding én constructie werk je veilig, vrij en professioneel als zzp’er.
✅ Gebruik de checklist regelmatig
✅ Laat contracten juridisch toetsen
✅ Overweeg samenwerking met een bemiddelingspartner zoals OrangeTeam
Slim inhuren via een bureau (zoals OrangeTeam)
OrangeTeam biedt een veilige en professionele bemiddelingsstructuur voor zzp’ers én opdrachtgevers. Dit zijn de voordelen:
- Modelovereenkomsten & contracten → juridisch correct en DBA-proof
- Tijdige facturatie & betalingen → jij richt je op je werk, wij doen de rest
- Professioneel profiel → je werkt binnen een netwerk van betrouwbare opdrachtgevers
- Toegang tot projecten → ook buiten je eigen netwerk
Zo werk je als zelfstandige, zonder administratief gedoe of juridische onzekerheid.
Vragen of twijfel?
Neem gerust contact op met ons voor een vrijblijvende kennismaking of contractscan:
📧 info@orangeteam.nl | 🌐 www.orangeteam.nl